Dr. Erdener ILDIZ
erdener@ildiz.com.tr
Alo, Ahmet Usta merhaba, ben Remzi.
Remzi abi merhaba,
Ahmet Usta evin kabasını bitirdik, sıra çatıya geldi, bir ara uğra da görüşelim.
Olur abi, yarın bir ara uğrarım.
……….
Ahmet Usta hoşgeldin, şu bizim çatı işini ne yapacağız, birlikte projeye bir bakalım.
Tamam abi.
Ev çok güzel olacak, çok detaylı bir çatı düşünmüşsünüz.
Benim endişem de burada zaten Ahmet Usta, çatı istediği kadar güzel düşünülmüş olsun, doğru uygulamalar yapılmassa ilerde başımıza bela olur.
Haklısın abi, çoğu insan evin içine önem verir de, çatıyı pek önemsemez.
Doğru söylüyorsun Ahmet Usta, içini güzelce döşeyip keyfini sürelim derken, çatı bir akmaya başladı mı, hayat zehir olur insana, daha önceki deneyimlerimden biliyorum. Onun için bu sefer işi baştan sıkı tutmaya kararlıyım.
Remzi Abi, çatının konstrüksiyonunun neyle yapılmasını istiyorsun?
Vallahi Ahmet Usta, daha tam karar veremedim, seni de bu detayları konuşmak için çağırdım zaten.
Bu çatı konstrüksiyonu, üzerine koyacağımız kaplama malzemesinin ağırlığını taşıyacak şekilde olması gerekir.
Burada kış çok sert geçer, kar yükünü ve rüzgarları da düşünmek lazım.
Ahmet Usta, sen görmeyeli bu çatı işinde bayağı ilerlemişsin.
Haklısın Abi, ÇATIDER diye bir dernek var, Çatı Sanayicileri ve İş Adamları Derneği, adamlar Avrupa Birliğinden hibe bir fon çıkarmışlar, 650 çatı ustasına bedava eğitim verdiler, ben de o kurslara katıldım.
Yahu, daha yeni kurulmadı mı bu dernek?
Evet abi, iki yıl önce kuruldu ama helal olsun adamlara, bir ay içinde çıkarmışlar fonu.
Avrupa Birliği fonlarından yararlanmak o kadar kolay değildir be Ahmet Usta.
Abi, derneği bir görsen, elli yıllık dernek dersin, Her şey tanımlı, şu ISO 9001 mi?
ne var; hani şu iş yapma standartları mı ne? Onun gibi önceden her şeyi düşünmüş adamlar. Avrupa Birliğinin istediği bilgileri, her şey zaten önceden hazır olduğu için, çok kısa sürede hazırlayıp vermişler.
Bravo vallahi onlara, çok daha eski dernekler bu başarıyı gösteremediler.
Evet, bu kursta yalan yanlış bildiğimiz her şey yerli yerine oturdu. Anlayacağın mektepli olduk Remzi Abi.
Bir de sertifika verdiler. Göğsümü gere gere yeni tanıştığım müşterilere gösteriyorum. İstersen sana da göstereyim.
Gerek yok Ahmet Usta, sendeki gelişmeyi hemen fark ettim ben zaten.
Remzi Abi, bulunduğumuz bölgede çatıların sağlaması gereken ısıl direnç değeri belli. Bu ısıl direnç değerini sağlayacak şekilde bir ısı yalıtım malzemesi seçeceğiz.
Abi, ısı üç şekilde taşınırmış, ÇATIDER’ in kursuna gidene kadar bilmezdim bunları,
Neymiş onlar? Ahmet Usta.
Meğerse ısı, iletim, taşınım ve ışınım yoluyla geçermiş bir taraftan diğer yana.
Bunun için, çatılarda ısının bu üç yolla iletilmesine engel olacak tedbirler alınmalıymış…
Nasıl oluyormuş peki bu işler Ahmet Usta, kafam iyice karışmaya başladı…
İletim yoluyla ısının yayılmasını önlemek için malzemelerin birbiriyle temasını kesmek gerekiyormuş. Bunun da en kolay yolu, malzemeler arasında hava boşluğu yaratmakmış.
Taşınım yolu ile ısının yayılmasını önlemek için içlerinde birbiriyle temas etmeyen, hava boşlukları bulunan cam yünü, taş yünü, polistren gibi malzemeler kullanılıyor.
Işınım yoluyla ısının yayılmasını önlemek için, güneşten gelen radyan enerjiyi yansıtacak alüminyum folyolar kullanılıyormuş.
Ahmet Usta sen dersini iyi çalışmışsın, kutlarım seni.
Merteklerin altını içten istediğin gibi kaplatırsın. Çatı altındaki mekânlar güzel ve güvenli bir yaşam alanı oluşturur.
Çatıda bayağı eğimli, çatı pencerelerini de unutmamak lazım. Bol ışık alacak şekilde ayarlarız pencereleri, artık burada seni tutan olmaz Remzi Abi, resim mi yaparsın, kitap mı yazarsın, ne istersen…
Peki, su yalıtımını ne yapacağız?
Abi, çatıda esas su yalıtımını, çatının en üst katına koyulan ve doğaya karşı doğrudan mücadele eden kiremit yapar, kiremit en önemli su yalıtım malzemesidir. Bugün, çok değişik malzemelerden kiremitler üretilmekte. Bunları kısaca kil, çimento, metal, bitüm, plastik, taş, ahşap esaslı kiremitler olarak özetleyebiliriz.
Ahmet Usta, sen bu katıldığın kurs dışında da çatıyla ilgili kitaplar okuyorsun anlaşılan, baksana şu söylediklerin kitaptan fırlamış gibi…
Kurs sırasında, Prof. Dr. Nihat Toydemir’in “Çatılar” adlı kitabını vermişlerdi. Ara sıra ona bakarım. Hoca vefat edince, ÇATIDER’in desteğiyle yayınlanmış. Hocanın notlarını Ülger Bulut isimli bir öğrencisi yayına hazırlamış.
Ne vefalı öğrenciler varmış?
Çatı konusunda çok yararlı bir kitap.
Baksana; ÇATIDER denen bu dernek, bayağı işler yapıyormuş da bizim hiç haberimiz olmamış…
Remzi Abi, çatıda esas su yalıtımını sağlayan kiremit olmasına rağmen, herhangi bir nedenle bu kaplamanın altına sızan suyu çatıdan atacak ilave su yalıtım tedbirlerini de almak gerekir. Dış kabuğa koyulan kiremittin altında, bitüm, alüminyum, polypropylen v.b. esaslı su yalıtıcı malzemeler kullanılabilir. Bu malzemeleri uygularken suyun oluğa kadar taşınmasını sağlayacak şekilde montajına dikkat etmeliyiz.
Bu çatı işi beni korkutmaya başladı Ahmet Usta, iyi ki seni çağırmışım. Eskiden yaptığım gibi şantiyede artan malzemeyle çatıyı kapatıp, geçip gideyim demiştim, iyi ki öyle yapmamışım, ne detaylar varmış bu çatı işinde…
Isı yalıtım malzemesinin üzerine hem su yalıtımı yapan, hem de buharı dengeleyerek dışarı atan örtüler var onlardan kullanırız.
Çatının içinde buharın işi ne Ahmet Usta?
Çatı altında ısınan mekânlardan, çatı içine doğru hareketlenen ısınmış hava, çatı katmanları arasındaki soğuk hava ile karşılaşınca, yoğunlaşır ve su haline gelir.
Çatı dışardan su almasa da, içerde meydana gelen su, büyük sorunlar yaratır. Buna engel olmak için çatının katmanları arasında, uygun hava boşlukları yaratarak, çatının nefes almasını sağlıyoruz. Bu boşluklarda yaratılan hava akımlarıyla, katmanlar arasına gelen su buharları dışarı atılıyor.
Ben, çatının bu kadar karmaşık bir şey olduğunu hiç düşünmezdim be Ahmet Usta, neler varmış neler.
Haklısın abi. Bu detaylara baştan dikkat edilmese, çıkacak sorunlar sürekli insanın huzurunu kaçırdığı gibi daha da maliyetli olur.
Çatı katmanlarına ulaşan buhar, hava boşluklarına atılırken, soğuk hava ile karşılaşınca yoğunlaşıp su haline gelir. Bunu önlemek için buharın dengelenip hava boşluğuna verilmesi gerekir. Başka bir deyişle, belirli yerlerden yoğun bir şekilde buharı hava boşluğuna vermeyip, buharı çatı altına yayıp, böylece yoğunluğunun düşürüp hava boşluğuna verince, su haline gelmesini önlemiş oluyoruz. Bunu sağlayacak malzemeler var. Bu malzemeler buharı dengeleyerek geçiriyor, yukarı geçen buhar herhangi bir şekilde yoğunlaşıp su haline gelirse, bu suyu aşağı geçirmiyor, hava boşluğundaki yüzeyde meydana gelen bu nem de, kısa sürede hava akımlarıyla atılıyor.
Çatımız havalı olacak desene.
Çatı yapımında en önemli faktörlerden birisi de, çatı katmanlarının havalandırılmasına dikkat etmek. Nefes almayan çatıda her türlü sorun çıkar ortaya. Çatı katmanlarının uygun bölümlerinde hava boşlukları yaratılarak, çatının nefes alması sağlanmalı. Nefes almayan çatılarda, su buharı nedeniyle meydana gelen nemi dışarı atmak mümkün olmaz. Nem dışarı atılmayınca, hem buralarda kullanılan malzemeler zamanla işlevini yitirir, hem de çatı alt yapısı zarar görür.
Ahmet Usta ben çatıyı sana teslim ediyorum. En iyi bir şekilde bu işi yapacağına dair tam bir kanaat oluştu bende.
Ben çatıyı yaparım, sen de keyfini çıkarırken bir taraftan da “çatım, çatım güzel çatım” diye bir türkü tutturursun artık.
Hadi sağlıcakla kal.
Sen de Ahmet Usta, sen de.
.